Αεί Ο Έρως Ο Μέγας Γεωμετρεί

Θα μπορούσα να είμαι πολύ καλή στα Μαθηματικά. Ο λόγος που μου κόπηκε η φόρα ήταν ένας καθηγητής μου στο σχολείο, Κύπριος, ο οποίος δίδασκε κατά τρόπο ανιαρό στην τάξη το θεώρημα του Θαλή. Όταν τέλειωσε επιτέλους η ώρα των χασμουρητών, στο διάλειμμα μονολόγησα: «Το μόνο ενδιαφέρον στο θεώρημα του Θαλή, όπως μου παρουσιάστηκε, είναι ότι ο Θαλής ο Μιλήσιος είναι ένας από τους επτά σοφούς». Αυτός το άκουσε και βλακωδώς μου έβαλε στο τρίμηνο δεκατρία. Έκτοτε σταμάτησα να διαβάζω θεωρία στα Μαθηματικά. Το αστείο ήταν ότι οσάκις στη Γεωμετρία μια άσκηση προβλημάτιζε τους θετικής κατεύθυνσης συμμαθητές μου, πάντα έβρισκα τον τρόπο πού να επικεντρωθώ και τι έπρεπε να κάνω για να αποδείξω μια θέση. Κολλούσα όμως στο ότι δεν είχα διαβάσει το θεώρημα για να στηρίξω το συλλογισμό μου.

Μια μέρα, μια συμμαθήτρια από την Άνδρο, κόρη μαθηματικού, σε μάθημα για το π του κύκλου, ανεβαίνει στον πίνακα και γράφει μια φράση που ο πατέρας της τής είπε το προηγούμενο βράδυ. Η φράση ήταν:

ΑΕΙ Ο ΘΕΟΣ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΕΩΜΕΤΡΕΙ

Κατόπιν, μέτρησε τα γράμματα κάθε λέξης από κάτω έτσι:

ΑΕΙ =3 γράμματα
Ο = 1 γράμμα
ΘΕΟΣ = 4 γράμματα
ΤΑ = 2 γράμματα
ΠΑΝΤΑ = 5 γράμματα
ΓΕΩΜΕΤΡΕΙ = 9 γράμματα

Και προέκυψε ο αριθμός 3,14259 – κοντολογίς περίπου το 3,14 του περίφημου π.
Εντυπωσιάστηκα.

***

William Blake, The Ancient of Days, 1794, British Museum, Λονδίνο

Κάποια στιγμή, κατά το Φεβρουάριο που μας πέρασε, καθόμουν και χάζευα τους δυο πίνακες του William Blake: Τον Παλαιό των Ημερών και το Νεύτωνα. Και οι δυο κρατούν ένα διαβήτη και γεωμετρούν. Έγραψα λοιπόν κάτω από τον πίνακα που απεικονίζει το Θεό: «Αεί ο Θεός τα πάντα γεωμετρεί» = 3,14259

William Blake, Newton, 1795, Tate Gallery, Λονδίνο

Και κάτω από τον πίνακα του Νεύτωνα: «Αεί ο Άνθρωπος τα πάντα γεωμετρεί» = 3,18259 ακούγοντας παράλληλα το «Ο, fortuna, velut luna» από τα Carmina Burana του Carl Orff. Ταυτόχρονα χάζευα, αλλά κάτι δε μου κολλούσε στην ακροστιχίδα. Αυτό το οκτάρι στους δεκαδικούς μ’ ενοχλούσε.

Ξαφνικά είχα μια έκλαμψη. Μου σφηνώθηκε στο μυαλό ο Paul Klee και ο πίνακάς του «Έρως» με τα τείνοντα προς τα άνω τρίγωνα και τα βέλη.

Paul Klee, Eros, 1923, Συλλογή Rosengart, Dessau, Γερμανία

Κάτω λοιπόν από τον πίνακα του Klee έγραψα αυτόματα: «Αεί ο Έρως τα πάντα γεωμετρεί» = 3,14259

Ο αριθμός ήταν ο ίδιος με αυτόν που προέκυπτε απ’ το Θεό, το Μέγα Γεωμέτρη.

Αναφώνησα: «Εύρηκα!» Όχι γιατί με απασχολούσε η έννοια του Πλατωνικού Έρωτα μέσα απ’ το Συμπόσιο με την Ουράνια και Πάνδημο Αφροδίτη. Επικεντρωνόμουν κυρίως στην έννοια του αυτογέννητου Έρωτα της Ησιόδειας Θεογονίας και αυτή των Ορφικών κειμένων, σύμφωνα με τα οποία εκκολάφθηκε απ’ το ασημένιο κοσμικό αυγό, το «ωόν αργίφεον». Ένας Έρωτας που υπερβαίνει την έννοια της έλξης δύο ατόμων και δρα ως ελκτική δύναμη και μορφοποιητική αρχή και απ’ το καζάνι του χάους θα συνάξει τα όσα κραδαίνονται στους ίδιους τόνους, για να γίνει μια νόστιμη κοσμογονική σούπα.

© Eλένη Καλλιανέζου, Vejen 10 Ioυλίου 2008

_______________________________

Κατόπιν σημαντικότατου σχολίου στην ανάρτηση από τον ΑΑ αναθεωρώ την αρχική μου φράση: «Αεί ο Έρως τα πάντα γεωμετρεί» = 3,14259 και την τροποποιώ ως εξής:

«Αεί ο Έρως ο Μέγας γεωμετρεί, το Χρόνου μήκος ίνα ορίση διαμέτρω, παρήγαγεν αριθμόν απέραντον, καί όν, φεύ, ουδέποτε όλον θνητοί θα εύρωσι» = 3,1415926535897932384626 (που δίνει με ακρίβεια και τα 22 πρώτα δεκαδικά ψηφία του π)

Δανία, Vejen, Παρασκευή 11 Ιουλίου 2008, Ελένη Καλλιανέζου