“Τσετ ισλαβέκ, στις 18 του μήνα Brumaire”

Hieronymus Bosch, λεπτομέρεια από τον Πειρασμό του Αγίου Αντωνίου, 1505 - 06, Museu Nacional de arte Antiga, Λισαβόνα

Κάποια στιγμή νόμισα πως μου κλέψαν τα φωνήεντα, τη Μουσική και τη θάλασσά μου την Τέρπουσα...

Ξάπλωσα για ένα μισάωρο περίπου, λόγω αρχής ημικρανίας, παρά το αναβράζον δισκίο που πήρα πριν από καμμιά ώρα.
Κλείνοντας τα μάτια, χωρίς καλά - καλά να μ’ έχει πάρει ο ύπνος, μου ήρθε στο μυαλό η μορφή ενός άγνωστου άνδρα που τον ρωτούσαν:
-Τα γενέθλιά σου είναι κοντά στη γιορτή σου;
Κι αυτός απάντησε:
-Τσετ ισλαβέκ.
Κοιμήθηκα με τη φράση να στριφογυρίζει στο μυαλό μου κι αποφάσισα να τη σημειώσω, μπας και βρω αν σημαίνει κάτι.
Κι είδα στον ύπνο μου μετά τον ίδιο άντρα και του λέω:
-Πότε θα δούμε χαΐρι και προκοπή;
-Στις 18 Brumaire, μ’ απαντάει.

François Bouchot, Coup d'État des 18-19 brumaire an VIII, 1840, Musée national du château de Versailles.

***

Η 18η του μήνα Brumaire, είναι η 9η Νοεμβρίου 1799 και αναφέρεται σ’ ένα πραξικόπημα του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, όταν κατήργησε το Διευθυντήριο στη Γαλλία. Το όνομα το χρησιμοποίησε κι ο Karl Marx αργότερα στο βιβλίο του Der achtzehnte Brumaire des Louis Bonaparte και το αρχινάει με τη φράση: «ο Χέγκελ σημειώνει κάπου ότι όλα τα σπουδαία ιστορικά γεγονότα στον κόσμο κι όλες οι προσωπικότητες εμφανίζονται δυο φορές. Παρέλειψε να συμπληρώσει: την πρώτη φορά εμφανίζονται ως τραγωδία, τη δεύτερη ως φάρσα.»

Η 18η λοιπόν του μήνα Brumaire σημασιοδοτεί το τέλος της δημοκρατίας. Ο Βοναπάρτης δεν ήταν ο μόνος που από εθνοσωτήρας, επαναστάτης κι υπέρμαχος της δημοκρατίας αποφάσισε να στεφτεί αυτοκράτορας και να περιβληθεί την αίγλη ενός συμβόλου, που πριν πολέμησε να το καταργήσει. Κι ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρας έκανε το ίδιο και δολοφονήθηκε το 44 π.Χ στη Σύγκλητο από το Μάρκο Ιούνιο Βρούτο, το Γάιο Κάσσιο Λογγίνο, το Δέκιμο Ιούνιο Βρούτο και κάμποσους ακόμη συγκλητικούς στις Ειδούς του Μάρτη.

Αν ήτανε λοιπόν τ’ όνειρό μου προφητικό, τότε το Νοέμβρη, όταν καταργηθεί και η δημοκρατία, ίσως δω άσπρη μέρα, πριν εξοριστώ σε κάποια νήσο της Αγίας Ελένης ή δολοφονηθώ σε κάποιες Ειδούς του Μάρτη. Ως ημερομηνία εξάλλου η τελευταία έχει σημαδέψει τα χρονικά θανάτων της οικογένειας. Ο παππούς ο Σπύρος πέθανε στις 15 Μάρτη του 1985.

Gerry Uelsmann, Real and Surreal

© Ελένη Καλλιανέζου