Η Βασίλισσα των Μαύρων

Πέρα από εκεί που ο ήλιος δύει -στη γη της Αιθιοπίας, βασίλισσα ήταν η Γκάμπρα, που στη γλώσσα των Αιθιόπων σημαίνει «δώρο», γυναίκα εκπάγλου καλλονής και σοφή, πρώτη σύζυγος και ευνοουμένη του μεγάλου βασιλιά Kελίλε, που το όνομά του πάει να πει «Ο Προστάτης μου».

Κάθε φορά που ο Κελίλε αντιμετώπιζε εισβολές απ' τους Υκσώς, ζητούσε τη γνώμη και τη συμβουλή της Γκάμπρα, που έπεφτε σε έκσταση και χρησμοδοτούσε, αφού άνοιγε στα ιδιαίτερα διαμερίσματά της ένα ξύλινο κουτί με εξηντατέσσερα άσπρα και λευκά τετράγωνα και τριάντα δύο πιόνια.

Μια μέρα σκοτεινή, ένας Αιγύπτιος μαντατοφόρος έφερε στον Κελίλε την είδηση ότι κάποιοι άντρες λευκοί και ξανθοτρίχηδες φάνηκαν με τα καράβια τους απ' την κοιλάδα των Βασιλέων κι είχαν μαζί τους όπλα κι οι πλώρες απ' τα καράβια τους είχαν μορφές τρομακτικές στην όψη και σκορπούσαν όπου πήγαιναν τον όλεθρο και το θάνατο.

Ο Κελίλε έπεσε σε βαθειά περισυλλογή, αλλά ύστερα ήρθε νύχτα και ζήτησε να του φέρουν στο κρεβάτι του την Κελίλε, γιατί είχε τον τρόπο της να του απαλύνει τους φόβους και να του ταξιδεύει το μυαλό με τους ήχους της άρπας της.

Αφού ζευγάρωσαν και η Γκάμπρα έκανε το πρόσωπο του Κελίλε να χαλαρώσει απ' την ένταση τρίβοντας τους κροτάφους του με λάδια αρωματικά, ο μεγάλος βασιλιάς, ο Κελίλε, που τ' όνομά του πάει να πει ο προστάτης μου, εκμυστηρεύτηκε στην αγαπημένη του σύζυγο τις ανησυχίες του για την εισβολή που περίμενε το βασίλειό τους.

Την επομένη έπεσε πάλι η Γκάμπρα σε έκσταση και συμβουλεύτηκε τη σκακιέρα της με τα εξηντατέσσερα τετράγωνα και τα τριανταδυό πιονάκια, μετακινώντας τα με τη σειρά στα τετράγωνα. Έπειτα έβγαλε μια κραυγή σπαραχτική, ντύθηκε στα ολόμαυρα χτυπώντας το στήθος της και ξέσκισε τη μακριά χρυσοποίκιλτη εσθήτα που φόρεσε στην τελετή των γάμων της με τον Κελίλε.

Henri Matisse, Οδαλίσκες (Odalisques), 1928, Mουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Στοκχόλμη

Όταν η σκλάβα Τενιάνε της έφερε το φαγητό, λέει η Γκάμπρα στην Τενιάνε:

-Τενιάνε, Τενιάνε, πάρε τα χρυσά μου σκουλαρίκια, πάρε και τα περιδέραιά μου τα στολισμένα με σμαράγδια και λαζουλίτες και την πουδριέρα μου απ' την ανατολή και τις καλύπτρες μου με τη χρυσή κόμπρα κι όταν φανούν οι ξένοι με τα σπαθιά τους να πλησιάζουν το Νείλο κι ο βασιλιάς μας θα' ναι πάνω στο άρμα του κι αφού πέσουν απ' τον ουρανό δυο αστραπές, εσύ θα με σκοτώσεις με τη μακριά λόγχη του ναού του Ήλιου.

-Κυρά μου, ποτέ, θρήνησε η Τενιάνε, αλλά η Γκάμπρα τη χαστούκισε και της λέει με μάτι που άστραφτε:

-Τολμάς να παρακούσεις τη διαταγή μου;

Η Τενιάνε έφυγε με το κεφάλι σκυφτό.

Δεν πέρασαν πολλές ώρες και κουρνιαχτός σηκώθηκε πέρα απ' τους αμμόλοφους κι όρμησαν οι εχθροί καταπάνω στους στρατιώτες του Κελίλε που τους περίμεναν παραταγμένοι.

Τότε ένας ξανθοτρίχης έφιππος γίγαντας όρμησε στη συνοδεία του Κελίλε. Εκεί που ετοιμαζόταν να πάρει το κεφάλι του βασιλιά με το σιδερένιο σπαθί του, η Γκάμπρα που παρακολουθούσε τη μάχη απ' τη στέγη των ανακτόρων, υψώνει τα χέρια στον ουρανό, μουρμούρισε κάτι ακατάληπτο και μεταμορφώθηκε σε μαύρο πουλί, παίρνοντας την Τενιάνε στη ράχη του και στάθηκε μπροστά απ' το άρμα του Κελίλε. Τότε έπεσαν απ' τον ουρανό δυο αστραπές. Η μια σκότωσε τον ξανθοτρίχη καβαλάρη που απειλούσε το βασιλιά κι η άλλη άναψε έναν κύκλο πύρινο που εγκλώβισε μέσα του τον αρχηγό των βαρβάρων. Με χέρι που έτρεμε η Τενιάνε διαπέρασε το μαύρο πουλί με τη μακριά λόγχη και κέρδισε ο Κελίλε καιρό κι αποτέλειωσε τον αρχηγό των ξένων, που ετράπησαν σε άτακτη φυγή.

Έτσι, σώθηκε το βασίλειο των Αιθιόπων και όλοι πανηγύρισαν.

Όταν όμως ο Κελίλε γύρισε στο παλάτι είδε το σώμα της Κελίλε τρυπημένο απ' τη μακριά λόγχη του ναού του ήλιου. Τη θρήνησε καιρό, γιατί καμιά άλλη απ' το χαρέμι του δεν μπορούσε να παραβγεί την Γκάμπρα στο κάλλος και το μυαλό κι έτσι έμεινε χωρίς βασίλισσα η Αιθιοπία.

Ο Βασιλιάς Όθων ο Δ' του Βραδεμβούργου παίζει σκάκι με μια γυναίκα, μινιατούρα από το χειρόγραφο Manessische Liederhandschrift ή Große Heidelberger Liederhandschrift, Ζυρίχη 1301 -1333

Περάσανε χρόνια πολλά κι άλλοι βασιλιάδες πήραν τη θέση του Κελίλε στο θρόνο κι έγινε βασιλιάς ο Μπεριχούν. Ο Μπεριχούν ανακάλυψε στο παλάτι τη μαγική σκακιέρα της προγιαγιάς του της Γκάμπρα. Δεν ήξερε τι σόι αντικείμενο ήταν αυτό και γιατί είχε πάνω του εξηντατέσσερα άσπρα και λευκά τετράγωνα, αλλά ένας Κινέζος σοφός του είπε ότι εξήντα τέσσερα είναι τα στάδια των αλλαγών στον ουρανό και στη γη μέχρι να γίνει μαύρο το λευκό και λευκό το μαύρο. Ο Μπεριχούν χαμογέλασε και μοίρασε σιτάρι στο λαό του και τότε οι Αιθίοπες φώναξαν:

-Ζήτω ο Μπεριχούν! Ας μας κυβερνήσει!

Από τότε το όνομα Μπεριχούν σημαίνει «Ας μας κυβερνήσει».

© Ελένη Καλλιανέζου, Αθήνα 24 Νοεμβρίου 2008