Πέμπτη 24 Ιουλίου 2008

Χίλιες και Μία Δακρύβρεχτες Μελωδίες (Μπλογκοπαίχνιδο)

O νεαρός ιερομόναχος Τοβένιος, όστις περιδιαβάζων εις τον κόσμον, σε άδεια απ’ τον ηγούμενο της Ιεράς Μονής ίνα εύρη το νόημα του ανθρωπίνου βίου, έφθασε χτες, εν τω μέσω της νυκτός εις το ταπεινό ενδιαίτημα της μοναχής Αστεροεσσίας, ήτις μετανοούσα εις το εν Δανιμαρκία κελλίον της, αναπολούσε τας ημέρας των ηδονών και των ακολασιών της.

Αφού επροσευχήθηκαν και οι δύο διά την σωτηρίαν των αθλίων ψυχών των, ο Γέρων Τοβένιος εζήτησε απ’ την Γερόντισσα εξομολόγησιν εν Κυρίω, πλήρη ταπείνωσιν και μεταμέλειαν εμπρός των οφθαλμών του Κυρίου, αρχής γενομένης εκ των μελωδιών, ύμνων, τροπαρίων, κοντακίων και εξαποστειλαρίων, άτινα φέρουν εις την μοναχήν Αστεροεσσία δάκρυα μετανοίας και θείου προς τον Κύριον έρωτα.

Έτσι λοιπόν αρχίζει η εξομολόγησις της μοναχής:



Εις ηλικίαν μόλις δέκα ετών, η νεαρά παρθένος έτυχε να ακούσει εις το ραδιόφωνον αναμετάδοσιν κονσέρτου μετά της μεγάλης αοιδού του μελοδράματος, η οποία μόλις είχε αφήσει τον μάταιον τούτον κόσμον διά τους λειμώνας των αιωνίων μονών, Μαρίας Κάλλας. Το κονσέρτο άρχιζε με την ουβερτούρα από τη «Δύναμη του Πεπρωμένου» του Ιωσήφ Βέρντι και συνέχιζε με την άρια από τη σκηνή της τρέλας της Oφηλίας από τον «Άμλετ» του Thomas. Η κορασίς εδάκρυσε. Αργότερα και μέσα στον ίδιο χρόνο η σεπτή αείμνηστος μήτηρ της, την εσυνόδευσεν εις το λυρικόν θέατρον «Ολύμπια» εις παράστασιν της «Tραβιάτας» του Βέρντι (ήτις εις την ελληνικήν μεταφράζεται «Η Παραστρατημένη»). Η μικρά εμαγεύθη και εσυγκινήθη σφόδρα βλέπουσα την υψίφωνον εις την β’ πράξιν να ικετεύει τον πατέρα του εραστού της διά οίκτον, όταν αυτός της ζητεί να εγκαταλείψει τον υιόν του, καθόσον ο νέος είναι από σόι κι έχει και αδερφήν απάντρευτον και αυτή είναι μία (θου, Κύριε, φυλακή τω στόματί μου) εκδιδομένη επί χρήμασιν. Η νεαρά κόρη, κατά κόσμον Ελένη, έκλαυσεν τέλος με λυγμούς, όταν η φθισική ηρωΐς και παραστρατημένη Βιολέττα Βαλερύ θα αφήσει την τελευταία της πνοή εις το θλιβερόν της διαμέρισμα, λησμονημένη από τους εκατοντάδες εραστάς της. Μόνη παρηγοριά ότι ο ανήρ τον οποίον η δύστυχη Βιολέττα ηράσθη σφόδρα ήτο παρών, όταν αύτη κλίνοντας την κεφαλή σε μία διακοπείσα κορωνίδα θα παραδώσει το πνεύμα της.

Εις ηλικίαν ένδεκα ετών, η μετανοούσα μοναχή Αστεροεσσία και κατά κόσμον Ελένη έκλαυσε και πάλι οδυρομένη, όταν παρακολούθησε εις τον κινηματογράφον τα μπαλέτα Μπολσόι σε παράστασιν του «Ιβάν του Τρομερού» και μουσική Προκόφιεφ. Η μουσική ήτο το ένδυμα εις την κίνησιν των σωμάτων του τσάρου Ιβάν και της ωραιοτάτης και αδικοχαμένης πρόωρα από δηλητήριον γυναικός του, Τσαρίνας Αναστασίας.

Εις ηλικίαν δώδεκα ετών, η έφηβος πλέον Ελένη κατά κόσμον θα παρακολουθήσει εν Επιδαύρω το «Ρέκβιεμ» του Βέρντι με την ορχήστρα και χορωδία της Σκάλας του Μιλάνου και σε μουσική διεύθυνσιν του Κλάουντιο Αμπάντο. Τα τριζόνια, η ζέστη της θερινής νυκτός, οι εν τω ουρανώ αστέρες και οι εν τη γη λαμπτήρες των αναλογίων της ορχήστρας, συνδυασμένα με την υποβλητικήν μουσικήν του “Dies Irae” του μουσουργού, πάλι θα συγκινήσουν τη νεαρά, που κλαίουσα θα χειροκροτεί στο τέλος ενθουσιωδώς και επί είκοσι λεπτά τους μουσικούς και τραγουδιστάς αλλαλάζουσα «Bravo!» και «Βrava!»

Ομοίως όμως η μικρά Ελένη θα κλαίει, όταν άδει και επαναστατικά άσματα του Μίκη Θεοδωράκη, αντάρτικα, τις μπαλλάντες του Μαουτχάουζεν και τα μεγάλα της σουξέ, τα οποία τραγουδούσε σόλο εις στο σχολείον: «Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις», σε ποίηση Ρίτσου, την «Ωδή του Κάλβου» (όσοι το χάλκαιον χέρι βαρύ του φόβου αισθάνονται, ζυγόν δουλείας ας έχωσιν, θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία), καθώς και τα νέγρικα του Λοΐζου «Μάτι κίτρινο θολό, νέγρα μάνα ξαγρυπνάει» και «Ο γέρο νέγρο – Τζιμ», ξεσηκώντας ταυτοχρόνως και τους συμμαθητάς της εις θύελλαν ενθουσιασμού, φρενήρη χειροκροτήματα και σφυρίγματα επιδοκιμασίας.

Εις ηλικίαν 18 ετών η νεαρά Ελένη θα αμαρτήσει και θα δώσει την παρθενίαν της εις νέον της Σιδώνος[1]. Όταν η νεαρά άφρων αμαρτωλή εγνώρισε τον νέον, σιγοσφύριζε το τραγουδάκι του Georges Brassens σε ποίηση Louis Aragon “Rien n’est jamais acquis à l’ homme, ni sa force, ni sa faiblesse, ni son coeur, et quand il croit ouvrir ses bras, son ombre est celle d’une croix”, που τελείωνε με το «Ιl n’ y pas d’ amour heureux» (=δεν υπάρχει ευτυχισμένος έρωτας). Το σφύριζε και δάκρυζε, ομοίως όπως εδάκρυζε ακούγοντας την άρια της αυτοκτονίας της Μπατερφλάι ή το Suicidio από τη Gioconda, όταν ο έρως τη διέψευσεν.


Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, Η Ωραία Ανδριάννα των Αθηνών[2], Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου

Από καιρού εις καιρόν εδάκρυζε και πάλι με άσματα «δεν το περίμενα πως ήμουνα για σε ο πασατέμπος σου για να περνά η ώρα», «μην απελπίζεσαι και δε θ’ αργήσει, κοντά σου θα ‘ρθει μια χαραυγή καινούργια αγάπη να σου ζητήσει, κάνε λιγάκι υπομονή», το τραγουδάκι του Cohen “Dance me to the end of love”, fados της Amália Rodrigues, τραγούδια της Piaf, του Aznavour, τραγούδια του Νικόλα του Άσιμου, τραγούδια του Χατζηδάκι, τραγούδια των Γρεκάνων της Νοτίου Ιταλίας, Enio Morricone και Nino Rota, ιρλανδέζικες άρπες και βιολιά, τσιγγάνικες μελωδίες, τη Βέμπο στο «Δεν είναι γόης, δεν είν’ ωραίος και κολυμπάει μέσα στο χρέος, γιατί; Κι ένα κοστούμι μονάχα έχει, που το φοράει χιονίζει – βρέχει, γιατί;... Μα τον λατρεύω κι είναι το φως μου, γιατί είναι βλέπεις ο άνθρωπός μου»

Θα κλαύσει πικρώς με Ορφέα Περίδη «όσα τ’ ανακατέματα του τούρκικου καφέ τόσα ξενύχτια έκανα κι εγώ για σένανε», θα οδυρθεί με τον Παπάζογλου στο «δώσμου λοιπόν το τελευταίο μας φιλί και ας καπνίσουμε μαζί κι ένα τσιγάρο», ενώ εις το χωριό των Άνω Καρυών Αρκαδίας, όταν ανέσκαφε εις το Λύκαιον Όρος, τις μοναχικές της νύχτες θα τραγουδά μόνη της τα βράδια το «Δεν είν’ αυγή να σηκωθώ, να μην αναστενάξω, άστρο της αυγής, γιατί αργείς να βγεις;» και το «Νοτιάς φυσάει γι’ αγκαλιά. - νοτιάς φυσάει κι αγκαλιά έχω μι’ αγάπη μου παλιά». Όμως η μοναχή ήτο μοναχή της.

Ή θα κλαίει και πάλι στο θέατρο της Δωδώνης με το Jan Garbarek, έναστρη νύχτα θερινή να παίζει τα δώδεκα φεγγάρια του.

Στη Σίφνο θα βουρκώνει με Ζαμπέτα τα βράδια, στο μαγαζί του «Αράπη». (Το παρατσούκλι Αράπης, γιατί είχε μανία να βάζει Ζαμπέτα στον καφενέ και το γνωστό «Ο μαύρος, ο σκύλος, ο αράπης, ο ταμ ταμ», και το «η βρόχα έπεφτε στρέιτ θρου»), αλλά και με Χαΐνηδες:

Tις νύχτες του καλοκαιριού που ‘ριχνε τα μαλλιά σου
ένα αεράκι μόρτικο μες στη θολή ματιά σου
θυμάσαι το μπαρμπα Στελλή με τσ’ ώρες να μιλεί
για ένα μικρό Σαρακηνό κουρσάρο τον Αλή

Μικρό παιδί το πήρανε και το ‘ψησε η αρμύρα
τρανός κουρσάρος γίνηκε, έτσι το ‘γραφε η μοίρα
έλεγε ο γέρος κι έπεμπε το λογισμό μου αλλού
μα επάτουνα στα χνάρια σου στην άκρη του γιαλού

...

Στην Κέρκυρα μετά την ανασκαφή, στο Κανόνι, στην ταβέρνα του Τζόγια, κλάμα και πάλι και η αμαρτωλή Ελένη συγκινημένη ύστερα από κάμποσα ποτηράκια οίνου θα τραγουδάει μαζί με την κομπανία: «Σύρτε μάτια, σύρτε φρύδια, σύρτε στο καλό, της αγάπης μου να πείτε πως παντρεύτηκα, πήρα μάγισσα γυναίκα, μάγισσας παιδί...»[3]. Μία εκ των πολλών φορών, όπου της επροτάθη, άμα τη λήξει της συμβάσεως εις την αρχαιολογικήν υπηρεσίαν να παραμείνει εις την νήσο διά νυχτοκάματον άδουσα. Φευ, όμως! Γενετική ανωμαλία εις την αμαρτωλήν την έκαμε διά μίαν ακόμη φορά να αρνηθεί να κάμει επί χρήμασιν αυτό που η ψυχή της ποθεί και πράττει ευχαρίστως άνευ αργυρίων.

Θα ψυχορραγήσει με το Διγενή που «ψυχορραγεί κι η γης τονε τρομάσσει κι η πλάκα τον ανατριχιά πώς θα τονε σκεπάσει», ή με «τ’ αγρίμια κι αγριμάκια μου», με τη «Sonnerie de Sainte Geneviève du Mont de Paris» του Μarin Marais ή εξιστορώντας πώς:

Ήτανε μια φορά, μάτια μου, κι έναν καιρό
μιαν έμορφη κυρά αρχόντισσα, να σε χαρώ
Μια μικροπαντρεμένη, κόρη ξανθή
τον κύρη της προσμένει βράδυ – πρωΐ...

Αλλά και πάλι θα κλαύσει και θα στενάξει στις Gymnopédies ή στις Gnossiennes του Erik Satie, στο Fandango του Luigi Boccherini και στο «Μην κλαις, μικρή μου κι έπνιγες ανοιγισμό στα στήθη, εμείς οι δυο θα κάμωμε τον κόσμο παραμύθι»

Και εδώ η μοναχή Αστεροεσσία σταματά, καθόσον ο ήλιος δύων καλεί διά τον Εσπερινόν.

Άξιον εστί κι ας είν’ ευλογημένο!

_______________________________________


Σημειώσεις

[1] Bλέπε ανάρτηση:
Hippocampus Guttulatus [1] σε μια μαύρη Ford.
[2] Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον πίνακα του Θεόφιλου στο ιστολόγιο dyosmaraki: Zωγραφίζοντας μια ιστορία. - Η ωραία Αδριάνα των Αθηνών (Θεόφιλος) και το Βατραχονήσι
[3] Ολόκληρο το τραγούδι στην ανάρτηση:
Memorabilia



01 - tis giagias ta paramithia.mp3 - Hainides


© Ελένη Καλλιανέζου, εν Vejen Δανίας, 24 Ιουνίου 2008 και η Εκκλησία τιμά τη μνήμη των Χριστίνης Μάρτυρος, Καπίτωνος Μάρτυρος, Υμεναίου Μάρτυρος, Ερμογένους Μάρτυρος, Θεοφίλου Νεομάρτυρος του Ζακυνθίου, Αθανασίου Νεομάρτυρος του από Γκίου.

buzz it!

32 σχόλια:

b|a|s|n\i/a είπε...

έτσι είναι. αισθάνεσαι, ακούς τις σκέψεις σου, τις ακουμπάς σε ήχους που από την πρώτη στιγμή τους αισθάνεσαι γνώριμους. ίσως γιατί αν είχες την ευκαιρία ή το ταλέντο κάτι τέτοιο θα ηχούσες και εσύ.
και είναι απίστευτο το συναίσθημα που κάποιοι συνδυασμοί ήχων σε κάνουν να κλαις, να γελάς, να δακρύζεις, να χαμογελάς.
είναι περισσότερο απίστευτο πώς μερικοί ήχοι αποθηκεύουν κομμάτια από την ζωή σου. εικόνες, συναισθήματα, μυρωδιές.
http://youtube.com/watch?v=pPnnjn-_kZI

takis είπε...

1.Yparxei mousiki (tragoudi, den xero..kati telos panton)pou na to akous kai na xairesai ?
i toulaxiston na xamogelas ?..

Se osa aneferes klais ...
apo xara, xero!...

2.".. Γενετική ανωμαλία εις την αμαρτωλήν την έκαμε διά μίαν ακόμη φορά να αρνηθεί να κάμει επί χρήμασιν αυτό που η ψυχή της ποθεί και πράττει ευχαρίστως άνευ αργυρίων...."
To tragoudi ennoeis vevaia!!
Glytosame diladi!...

Ανώνυμος είπε...

Περίεργο πολύ μου φαίνεται που ότι άκουγες άκουγα. Και ότι ακούς ακούω. Γι΄ αυτό θα σου αφιερώσω ένα τραγούδι που πιστεύω πως σ΄ αρέσει σίγουρα αλλά δεν θυμήθηκες να το γράψεις.
Με μια κοραλένια αγκαλιά!

"Κλάψτε ουρανοί κι αστέρια
κι ορφανά πουλιά της ερημιάς
χίλια χέρια με μαχαίρια
την καρδιά ξεσκίζουν της καρδιάς

Πόνε γίνε μαξιλάρι να κοιμηθώ
να 'ρθει η νύχτα να με πάρει
και να μην ξημερωθώ

Φωτιά θ' ανάψω να σε κάψω ουρανέ
στάχτη να γίνεις μες στα στήθια μου καημέ
φλόγα και φωτιά σωρό να κάψω τα φιλιά
να φουντώσει τ' όνομά σου και να καεί
κάθε αχνάρι απ' τη σκιά σου και να μην ξαναβρεθεί
Σταματήστε τη γη να κατέβω...

Αστερόεσσα είπε...

@ b|a|s|n\i/a ~☺~
Dead can dance! Καλό! Πάρε κι από εμένα ♫ ένα τραγουδάκι ♫ με τη Σαβίνα Γιαννάτου
Eίναι στις αγαπημένες μου.

@ Cher Takis... ~☺~
Que dites - vous?
1. Kατόπιν κρασοκατανύξεως, με πιάνουν μεράκια και τραγουδώ.
2. Πλειστάκις εις χαρούμενες επαιτείους τραγουδώ χαρούμενα άσματα όπως:
♫ "Kλαίει η μάνα μου στο μνήμα" ♫
♫ "Μέρα Μαγιού μου μίσεψες" ♫ κ.λ.π.
3. Υπαινίσσεσαι ότι δεν είμαι καλλίφωνος;

@ zanzibar ~☺~
Πολλά τραγούδια ή άριες ή κομμάτια θα μπορούσα να γράψω, που δεν έγραψα. Αλλά δε θα ήταν πια ανάρτηση, θα ήταν μυθιστόρημα. Ζω με τις μουσικές.
Ευχαριστώ για το τραγουδάκι. Ο Νταλάρας μου άρεσε όταν πρωτοξεκίνησε. Όχι τώρα.
Αλλά μια και λες για ουρανούς, μου θύμησες το ♫ "Ουρανέ, όχι δε θα πω το ναι" ♫ ή το ♫ "Θάλασσα πλατειά, σ' αγαπώ γιατί μου μοιάζεις" ♫ ή τη Λίλιθ με τη Βενετσιάνου (κι αυτό σουξέ μου σε κρασοκατανύξεις)
♫ "Η σκέψη μου για σένανε
μες στη σκιά ας μένει
όμορφο όνομα Λίλιθ
μορφή μισοσβησμένη
" ♫
Πολλά φιλιά!

Αστερόεσσα είπε...

Αν κάτσω και σκεφτώ πόσες φορές ρίγησα ή έκλαψα σε μουσικές, θα φάω μέρες.
Μπορεί να πατήσω κλάματα στο Mahler, στο Shostakovitch, στον Fauré ή στο Jolivet, σε όπερα, στον Astor Piazzola ή ακόμη και σε δημοτικά, στη Ρούσσα παπαδιά, στο Μάρκο παν στην εκκλησιά, σε ρεμπέτικο, σε χορωδία του Κόκκινου Στρατού να τραγουδάει το Kalinka ή τον Ivan Rebroff ή ακόμη και το Stephan Micus...

Sarasides είπε...

Σόδομα και Γόμορα!

Αστερόεσσα είπε...

@ alkibiades ~☺~ ...
Mα... δεν έχω πει τίποτα ακόμη...
Αλλά επειδή είσαι καλό παιδί, συσταζούμενο και περπατάς σεμνά και σε συμπαθώ, πάρε από εμένα αφιέρωση ένα τραγούδι να το λες στο Κατηχητικό:
To Παράπονο του Δερβίση
Τραγουδιέται σε ήχο πλάγιο δ'

tovenito είπε...

μακρόσυρτο χορό θα πιάσω
και το ράσο θα πετάξω

οποία τιμή μα και μαγεία
να ακούω ελένης μελωδία

η οποία ήθελε να άδει
χωρίς το χρήμα το ρημάδι

και τώρα μόνη στη δανία
μεταμελεί διά σωτηρία

Αστερόεσσα είπε...

Γέροντά μου! †
Η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή ψάλλει μεθ' υμών το ακόλουθον
απολυτίκιον
Ειρήνη υμίν, αδερφέ μου!

tovenito είπε...

χαχα, του διαβόλου οι καλόγεροι κοίτα να δεις τι κάνουν! αίσχος!
εμείς οι καπουτσίνοι χρησιμοποιούμε σύγχρονες μεθόδους πια για να αλέσουμε το συμπαθές μπαχαρικόν.

Αστερόεσσα είπε...

Γέροντa...†
Σας υπενθυμίζω ότι οι Καπουτσίνοι μοναχοί παίρνουν όρκον σιωπής. ~☺~
Μόνον υμνούσιν το Αλληλούια!

"Καταξίωσον δε ημάς και το νυκτερινόν στάδιον αμέμπτως διελθείν, απειράστους κακών, και λύτρωσαι ημάς από πάσης ταραχής και δειλίας, της εκ του διαβόλου ημίν προσγινομένης.
Χάρισαι ταις ψυχαίς ημών κατάνυξιν, και τοις λογισμοίς ημών μέριμναν της εν τη φοβερά και δικαία σου κρίσει εξετάσεως.
Καθήλωσον εκ του φόβου σου τας σάρκας ημών, και νέκρωσον τα μέλη ημών τα επί της γης, ίνα και εν τη καθ' ύπνον ησυχία εμφαιδρυνώμεθα τη θεωρία των κριμάτων σου.
Απόστησον δε αφ' ημών πάσαν φαντασίαν απρεπή, και επιθυμίαν βλαβεράν
"

Ανώνυμος είπε...

αστερόεσσά μου
δεν ακούω Νταλάρα ούτε κι αν θέλουν να με τιμωρήσουν. Διαλέγω άλλη τιμωρία. Το τραγούδι που σου αφιέρωσα είναι πρώτη εκτέλεση Γρ.Μπιθικώτσης, δεύτερη Β.Μοσχολιού και τρίτη ο ακατανόμαστος (που έλεγε και ο Πανούσης).
Να χεις μια όμορφη μέρα!!
Φιλιά κοραλένια.

Αστερόεσσα είπε...

Σερ Μπιθί! ♥
Πάρε από εμένα αφιέρωση ένα απ' τα κλασικά του. Σκηνή με Αλεξανδράκη μεθυσμένο (δεν πείθει ούτε όταν λέει "Άτιμε ντουνιά!"), αλλά η ασχημούλα δίπλα του έχει κάτι το πολύ μαγκιόρικο όταν λέει "Έλα" ενώ ο Γρηγόρης τραγουδάει Βρέχει στη φτωχογειτονιά... κι είναι μικρός και δε χωρά στον αναστεναγμό μου.
Τις καλημέρες μου!

Ανώνυμος είπε...

Aυτό κι αν ήταν δώρο!!
Απ΄ τα αγαπημένε μου τραγούδια, χρόνια τώρα. Μακάρι να ήξερα το ζώον να κάνω link και να σου στείλω το πιο αγαπημένο μου τραγούδι. Αν δε σου κάνει κόπο βάλε αυτό "Kazantzidis Marinella Kourkoulos Poios dromos einai anoixtos" σε μηχανή αναζήτησης και θα το δεις. Κάντο αξίζει τον κόπο.
Και πάλι σ΄ ευχαριστώ για το δώρο σου! Μου έφτιαξες τη μέρα.
Φιλί κοραλένιο στο μάγουλο!

Αστερόεσσα είπε...

~☺~ Το είδα:
Ποιος δρόμος είναι ανοιχτός
Ωραίος άντρας ο Κούρκουλος! Αν ήταν και λίγο ψηλότερος, θα ήτο Άδωνις!
Η Χρονοπούλου... τι πλάκα! Η αιώνια σαραντάρα από τα νιάτα της! Είτε τη βλέπεις στα 20 είτε στα 30 είτε στα 40 ή τα 60...

Σου έστειλα τον τρόπο που κάνεις σύνδεσμο με mail.

Φιλιά πολλά!

Ανώνυμος είπε...

Για να δεις τι καλή μαθήτριά σου είμαι!
ποιος δρόμος είναι ανοιχτός
To δοκίμασα κι έπιασε. Λες εδώ να γίνει βατερλώ!
Πολύ το φοβάμαι....
Σ΄ευχαριστώ και πάλι

Αστερόεσσα είπε...

Δεν ανοίγει. Μην ξεχνάς τις αγκύλες.


Το b|a|s|n\i/a να ευχαριστείς! Αυτός μου το έμαθε. Η γνώση πρέπει να μοιράζεται.

Χαχαχαχα!

Ανώνυμος είπε...

Nαι ρε γαμώτο μου δεν ανοίγει. Παρ όλα αυτά χαίρομαι που το είδες το βιντεάκι και το ανήρτησες κιόλας. Και με πρόλαβες και τελικά βατερλώ έγινε με το δικό μου. Όπως το φοβόμουν. Όσο για Κούρκουλο θα συμφωνήσω. Άνετα μπορούσε να κάνει διεθνή καριέρα. Η δε Χρονοπούλου 40αρα πάντα βρε παιδί μου. Δίκιο έχεις. Όπως η Φωκά ήταν πάντα γριά. Απίστευτο πράγμα.

Αστερόεσσα είπε...

Σου ξανάστειλα mail. Καλά, βρε παιδάκι μου... πες ότι άρχισες κι εσύ yoga σήμερα. Τι περιμένεις; Να δεθείς κόμπος αμέσως και να μπεις και σε βαλίτσα; ~☺~

Αστερόεσσα είπε...

~☺~ H ...μοναχή Αστεροεσσία να δηλώσει:

Δεν απηύθυνε πρόσκληση σε κανέναν για τα 10 + 1 δακρύβρεχτα άσματα, διότι ακολουθεί τας εντολάς του Κυρίου: "Όστις θέλει, οπίσω μου ελθείν".

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Καλά, στο τσεπάκι το 'χει το κλάμα η αδελφή Αστεριονύμφη! Σαν όλες τις εν αμαρτίαις διαβιώσασες γυνές!
Μόνο με το "στα βράχια της πειραϊκής κοιμάται ο Στέλιος ο μπεκρής" δεν έκλεψε...
Επίσης, δεν έκλαψε κατά τη διάρκεια της ερωτικής πράξης, κάτι που συνηθίζουν οι μερακλούσες του είδους!

Αστερόεσσα είπε...

~☺~ Και εσύ πού το ξέρεις πού ΔΕΝ έκλαψε; Εκεί ήσουν; Ή θα τη βγάλουμε τη γερόντισσα και μπιτ κλαψιάρα;

Γεννήτωρ είπε...

Τι ακριβως σε κανει να δακρυζεις οταν ακους συγκεκριμενα κομματια ?

Το νοημα των στιχων του ? (συνηθως ο πολυς κοσμος δεν καταλαβαινει την οπερα παρα μονο αν εχει ψαχτει σε αυτην..) Οπτικοποιεις την ιστορια που αφηγειται, στο μυαλο σου ?

Η δεξιοτεχνια της τεχνικης, κορωνες που ισορροπουν σαν να ανεβαινουν στο τελευταιο και πιο στενο σκαλι μιας σκαλας ? ναι αλλα γιατι ομως μας συγκινουν ? κατι νιωθεις, οτι τρυπαει στο στερνο..

Το γεγονος οτι σου ξυπναει μνημες και καταστασεις παλιες οταν ακουγες το συγκεκριμενο κομματι την ιδια περιοδο ? αυτο νομιζω επηρρεαζει και εμενα...η νοσταλγικοτητα που λεμε...

συγχρονιζονται οι συχνοτητες που λεμε, οπως οταν πεφτει μια γεφυρα .

Αστερόεσσα είπε...

~☺~ Εξαρτάται. Μπορεί όλα αυτά που αναφέρεις ή και τίποτα απ' όλα αυτά.

Η ίδια η μουσική ή και οι στίχοι.
Πάρε παράδειγμα ένα τραγούδι που ως μουσική και είδος μπορεί να μη μου λέει τίποτα:
"Κοριτσάκι, μη σε μέλλει
ο Μητσάρας είναι μέλι
ο Μητσάρας είναι μέλι
έλα, κοριτσάκι μη σε μέλλει.
"
Αν έχω ένα βίωμα όπου έχει θέση ένας Μητσάρας, μπορεί αυτό το γελοίο τραγούδι να με κάνει να κλάψω.

Συνθετοποιώ, μιας και μιλάμε για μουσική. Πάλι θα παραπέμψω στην ανάρτησή μου στα αγγλικά για το Duende, όπως ο ίδιος ο Federico Garcia Lorca όρισε το duende στη διάλεξή του το 1930.
Διαφοροποιεί δηλαδή στην Τέχνη αυτούς που έχουν σαν οδηγό τον Άγγελο -όπως οι Γερμανοί, τη Μούσα -όπως οι Ιταλοί και το duende: αυτή τη βαθειά επίγνωση του θανάτου και της θνητότητας, που δονεί το συνθέτη ή τον εκτελεστή. Ο βιρτουόζος μπορεί να παίξει με δεξιοτεχνία απαράμιλλη κάτι. Θα αρέσει. Αλλά αν δεν έχει duende δε θα σε συγκινήσει.

Μιας και μιλάμε για όπερα, πάρε παράδειγμα δυο κορυφαίες σοπράνο του 20ου αιώνα, που υποτίθεται ότι ήταν αντίζηλοι: Την Callas από τη μια, την Tebaldi από την άλλη. Η Τebaldi είχε υπέροχη φωνή. H Callas από την άλλη ώρες - ώρες είχε και "άσχημη" φωνή, στριγγιά, σκοτεινή. Αλλά δονούμενη από duende. Γι' αυτό έγινε και θρύλος.

Το ίδιο μπορεί να σε δονήσει σε πίνακες του Goya ή τους εξπρεσσιονιστές. Όχι όμως και στους Προραφαηλίτες με τις ειδυλλιακές φιγούρες ούτε και στους ακαδημαϊκούς, κι ας απεικονίζουν πανέμορφα τοπία και καλλονές. Η αισθητική απόλαυση φτάνει ως ένα σημείο. Μετά τέλος, χαμογελάς.

Ένας ρεμπέτης μπορεί να έχει duende όμως. Το ίδιο και κάποιος που παίζει blues. H Amália Rodrigues ή η Piaf είχαν duende.
O David Oistrach είχε duende. Ο Paganini, o Verdi, ο Puccini κι άλλοι ακόμη πολλοί.
Δεν είχε duende ο Αrmstrong ή η Ella Fitzerald ή ακόμη η Ουμ Καλσούμ;

Yπάρχουν βέβαια κι άλλα στοιχεία:
Η φαντασία στη μουσική.
Υπήρχαν δυο καλά βιβλία από τις εκδόσεις Νεφέλη:
Ίγκορ Στραβίνσκυ, Μουσική Ποιητική
και Άαρων Κόπλαντ, Μουσική και Φαντασία.
Δεν ξέρω αν κυκλοφορούν ακόμη.
Η μουσική με άλλα λόγια είναι η τέχνη αυτή που αφήνει περισσότερο ελεύθερο το νου να ταξιδεύει. Δεν τον περιορίζει κανένα οπτικό ερέθισμα.
Κι αυτός είναι και ο λόγος που σε μια ορχήστρα υπάρχει ομοιομορφία στο ένδυμα: για να μην αποσπάται το μυαλό και επικεντρώνεσαι στα λάθος σημεία. Όπου βλέπεις πολλά οπτικά εφέ σε μουσική παράσταση, να μια καλή ένδειξη να διαρωτηθείς για την ποιότητά της.

Γεννήτωρ είπε...

Βεβαια το duente ειναι υποκειμενικο πχ σε μενα ο Oistrach δεν μου προκαλει τοσο συγκινηση οσο ο Perlman και η Mutter..

και απο σοπρανο η αγνωστη Πολωνη Elzbieta Towarnicka αν και δεν εχει το επιθυμητο ευρος εχει μια σκοτεινοτητα, κατι χαωδες που με συναρπαζει...ενδιαφερον αυτο για το duente..

Γεννήτωρ είπε...

Και τον Λεοναρντ Κοεν ακουσα προσφατα να συνοδευει με τους στιχους του τον Philip Glass στην Αθηνα.. εκπληκτικος ο Glass αλλα οι στιχοι του αλλου ενω αλλους τους αγγιζει (και ενω ο Κοεν ειναι διασημος για το οιστρο του)εμενα δεν με ενθουσιασε...ολα ειναι υποκειμενικα (σε καποια πλαισια παντα)

Αστερόεσσα είπε...

Ωραία σκέψη! Ναι, πιστεύω έχει το duende αρκετά το υποκειμενικό στοιχείο, μιας και κατ' εμέ υπάρχει παντού.

Βλέπεις π.χ. έναν Κουασιμόδο και τον ερωτεύεσαι τρελά. Η μια πανέμορφη "άσχημη": Η Anna Magnani.

Duende μπορεί να υπάρχει στην κίνηση κάποιου, στο λόγο κάποιου.

O καλός ηθοποιός έχει duende. O κοινός ακολουθεί μανιέρες.

Στον έρωτα; Εκεί κι αν υπάρχει duende! Αν δεν έχει, παράτα το. Δεν αξίζει. (Προσωπική μου άποψη βέβαια κι έχει και τον πόνο ως προϋπόθεση).

Αυτό όμως το ρημάδι το duende δόνησε αυτή που λέμε γενιά του Κάιν. Η γνώση ότι δεν υπάρχουν ούτε αμιγώς αγγέλοι, αλλά ούτε και αμιγώς διαβόλοι, ότι όλα έχουν πολλές όψεις και δυστυχώς όλα όσα γεννιούνται μέλλουν μια μέρα και να πεθάνουν.

Duende σημαίνει και memento mori.

Αστερόεσσα είπε...

Όμως, στη μουσική το duende εμφανίζεται πιο πολύ στον εκτελεστή, παρά στο συνθέτη.

Αν η σύνθεση είναι ταυτόχρονα και καλή και ο ερμηνευτής έχει duende, τότε μπορεί πραγματικά να συγκλονίσει το άκουσμα και να συγκλονίσει.

Το duende φαίνεται πιο πολύ μέσα στη λαϊκή μουσική ή τον αυτοσχεδιασμό. Θα το δεις εντονότερα στο δημοτικό τραγούδι ή σ' ένα ρεμπέτικο του Βαμβακάρη, παρά σε μια σύνθεση του Καλομοίρη.

Αστερόεσσα είπε...

*2η παράγραφος τελευταίου μου σχολείου: αγνοήστε το δεύτερο "και να συγκλονίσει" = Πλεονασμός.

Μου χτυπάει στα νεύρα που τα σχόλια δεν έχουν edit να διορθώνει κανείς τυπογραφικά ή αβλεψίες και κοντά στις άλλες βλάψεις μου είμαι τελειομανής.

Aπαντώ όμως άμεσα, όταν έχω χρόνο, γιατί μια καλή κουβέντα προϋποθέτει κι αμεσότητα, αν και κάποιες απαντήσεις χρειάζονται περισσότερο χρόνο.

Dimitra Andritsiou είπε...

Σίγουρα υπήρχαν και μελωδίες που σε έκαναν να χαμογελάσεις, ε; Ή μήπως οι ίδιες ήταν;
Γιατί σε μένα έτσι συμβαίνει. Χαίρομαι, συγκινούμαι, βρίσκομαι στα ουράνια και μετά στα τάρταρα...

Καλό Σ/Κ Ελ(ι)ενάκι! Μου έλειψες πολύ...

Αστερόεσσα είπε...

~☺~ Amεliε * Dήmηtρa! Πού είσαι, βρε Deppόπληκτη; Κι εμένα μου έλειψες!

Με ρώτησε και ο Τάκης πιο πάνω.

Λοιπόν... ναι, συνήθως οι ίδιες μελωδίες που με κάνουν να κλαίω με κάνουν και να χαμογελώ. Αλλά, όχι απαραίτητα. Π.χ. solo για φλάουτο Γιαπωνέζου συνθέτη της avant-garde πάνω σε μία νότα τενούτα με μια αναπνοή, χωρίς να διακόπτεται επί 15 λεπτά, από τη φίλη φλαουτίστα, ίσως την καλύτερη που έχει η Ελλάδα, την Kατρίν Τσεντς (μαθήτευσε κοντά στον Peter Lucas Graf).
Είπα: "Tι ακροβατισμός! Μα πώς τα κατάφερε!"
Τη θαύμασα! Είχα μείνει άφωνη! Χειροκρότησα έξαλλα! Αλλά δε θα μπορούσα να κλάψω. Παραήταν εγκεφαλικό ως ερέθισμα, που το παρακολουθείς με κομμένη την ανάσα, αλλά δεν κλαις.

Ή η κόντρα μι ύφεση της Κάλλας στην τρίτη πράξη της Αΐντας του Βέρντι, που κράτησε 20 δευτερόλεπτα από ζωντανή ηχογράφηση παράστασης στο Μπουένος Άιρες το 1952! Λες: "Απίστευτο!". Μπορεί και να δακρύσεις μπροστά στο κατόρθωμα, όμοια όπως ακούς τα ανεβοκατεβάσματα σε τέσσερις οκτάβες της Yma Sumac. Αλλά, δεν είναι αυτό που θα σε κάνει και να κλάψεις έστω και στην αναπόλησή του...

Να γελάσω μόνο; Ναι!
Να δυο παραδείγματα, έξω από τα μουσικά μου γούστα, όπου την καταβρήκα μεν, αλλά δεν τρελάθηκα απ' τη μουσική απ' την άλλη. Ήταν όμως διασκεδαστικά:
1. Guitar, που το είχε δημοσιεύσει σε blog και ο O Πιτσιρίκος ή το
2. Funny Farm
ή και άλλα, όπως π.χ. Μάρθα Βούρτση στην ελληνική ταινία με το Βουτσά, ως σύζυγος του Ευτύχη Κιοπέογλου να τραγουδά το "Άπονε, την καρδούλα μου την έκανες κομμάτια" ή κάποια τραγουδάκια του συρμού της δεκαετίας του '60:
(Ήχος από χτύπημα πόρτας *τακ τακ*
-Μάνα, που 'ναι ο πατέρας;
-Παίζει. Κι αποβραδίς εστρώθηκε σε πράσινο τραπέζι...
(Αναστεναγμοί, μπουζούκι και τραγούδι:"Ρίξε τα ντόρτια"
)

Γεννήτωρ είπε...

Συμφωνω οτι το duente ειναι στο εκτελεστη περισσοτερο..

οταν ο Saint Saens εγραψε το Introduction & Rondo Capricciozo για βιολι και ορχηστρα δεν το ειχε σε μεγαλη υποληψη... εως οτου το ακουσε να το ερμηνευει ο Heifetz και εμεινε εκπληκτος απο το ιδιο του το εργο !