Σάββατο 21 Ιουνίου 2008

Η Μαρμαρωμένη Κόρη

Στα χρόνια τα παλιά πάνω στο λόφο του Άη Λια ένας τσοπάνης, εκεί που έβοσκε τα πρόβατα και τα γίδια του, ηύρε το άγαλμα μιας κόρης.

Η κόρη ήτονα έμορφη πολύ με το πρόσωπο πετρωμένο και τους πόδες της να λείπουσι, μα εκειός απόμεινε να τη θαυμάζει και καθόλου δεν ενοιαζόντανε που δεν είχε το άγαλμα πόδια. Το έκρυψε στα σχοίνα και την άλλη μέρα επήγε με το γαϊδαράκο του, το εφόρτωσε και το ήφερε στη στάνη του, το καθάρισε από τα χώματα και το έστησε καταμεσίς να το βλέπει και ν’ αγάλλεται.

Κάθε πρωί στο άγαλμα έλεγε ο τσοπανάκος καλημέρα κι ύστερις έβγανε όξω το κοπάδι για βοσκή. Και κάθε βράδυ στο άγαλμα της κόρης έλεγε την καληνύχτα του και πάλε τη μαρμαρωμένη έβλεπε τις νύχτες στον ύπνο του να του μιλεί και να του γελά.

Περάσανε μέρες πολλές κι ο τσοπανάκος έλυωνε απ’ το μαράζι που το άγαλμα δεν εμπόραε να του ομιλήσει με ανθρώπινη λαλιά, όπως και στα όνειρά του, και τ’ αποφάσισε να πάει να βρει την Κατίγκω τη μάισσα.

-Το και το, τηνε βλέπω, της μιλώ, μα να μου μιλήσει δε γίνεται, θ’ αποθάνω. Αυτήνα βλέπω στον ύπνο μου, άλλη γυναίκα δεν υπάρχει για με, μόνον η μαρμαρωμένη κόρη.

-Μαρέ, γιε μου, το εσκέφτης καλά; Τόσες κοπέλες στο χωριό σαν τα κρύα τα νερά, ζωντανές, τι να τηνε κάμεις τη μαρμαρωμένη;

-Όχι, εγώ αυτήνα θέλω κι άλλη καμιά κι αν αυτή δε γίνει γυναίκα μου, θ’ αποθάνω.

Πέφτει η μάισσα σε περισυλλογή και του λέγει:

-Καλά, έλα πάλε με το νέο φεγγάρι, να δω τι θα με φωτίσει το πνεύμα της πέτρας.

Σαν έφυγε το τσοπανόπουλο, βγάνει η Κατίγκω δυο πέτρες, κι αρχίνισε υπομονετικά να τις σμιλεύει, μέχρι που τους έδωσε σχήμα ανδρός και γυναικός. Πάει και στο εικονοστάσι, τις ραντίζει και μ’ αγιασμό και τις ρωτάει:

-Πε μου μου πνεύμα του αντρός, πε μου κόρη σμιλεμένη
πώς θα σμίξει ζωντανός με μια μαρμαρωμένη;

Τα στόματα που εσμίλεψε η Κατίγκω στην πέτρα εσαλέψανε κι είπανε:

-Αν άντρας κόρην αγαπά που ‘ναι μαρμαρωμένη,
να σμίξει μ’ αυτήν γίνεται, μα είναι μαγεμένη.

Η Κατίγκω πάλε τις ξαναρωτάει, μα οι πέτρες άλλη απόκριση δεν εδίνανε, πάρεξ την ίδια:

-Αν άντρας κόρην αγαπά που ‘ναι μαρμαρωμένη,
να σμίξει μ’ αυτήν γίνεται, μα είναι μαγεμένη.


Edward Burne-Jones, Από τη σειρά Pygmalion, The Soul Attains 1878, Birmigham Museum and Art Gallery


Στο μεταξύ πλησίαζε και το νιο φεγγάρι, τι να κάμει κι η Κατίγκω, ετοιμάζει μάγια για την αγάπη.

Έρχεται το τσοπανόπουλο, του δίνει η Κατίγκω τα βοτάνια και του λέγει:

-Το νου σου, γιε μου, γιατί τα πνεύματα μου ‘πανε τούτο:

«Αν άντρας κόρην αγαπά που ‘ναι μαρμαρωμένη
να σμίξει μ’ αυτή γίνεται, μα είναι μαγεμένη».

Σκέψου το καλά, κι αν το πάρεις απόφαση, το βράδυ βράσε το βοτάνι, πιες το μισό και με τ’ άλλο μισό να ραντίσεις τη μαρμαρωμένη.

Του τσοπανόπουλου όμως το μάτι είχε τόσο πολύ μαυρίσει απ’ το σεβντά για το άγαλμα, που δεν εκάθησε να σκεφτεί καθόλου κι επερίμενε πώς και πώς το βράδυ να εφαρμόσει τα μαγικά της Κατίγκως.

Βράζει το βοτάνι, πίνει μάνι – μάνι το μισό, ραντίζει και με το άλλο μισό τη μαρμαρωμένη κι εζωντάνεψε εκείνη κι έτρεξε εκειός και την αρπάει στην αγκάλην του και σμίξανε κι αποκοιμήθηκε το τσοπανόπουλο στην αγκαλιά της μαρμαρωμένης κόρης.

Τα πρόβατα βελάζανε μέρες κλεισμένα στο μαντρί και τ’ ακούσανε απ’ το χωριό κι ανεβήκανε πέντε – έξι νοματαίοι στη στάνη.

Κι ηύρανε κάποια πρόβατα ψόφια κι άνθρωπο τριγύρω κανένανε, μόνε ένα άγαλμα με πόδια αντρικά και κορμό γυναίκειο κι εφοβηθήκασι τόσο πολύ, που το σπάσανε και το εκάμανε χίλια κομμάτια.

© Eλένη Καλλιανέζου, Vejen, 21 Iουνίου 2008

buzz it!

20 σχόλια:

Κούκος είπε...

Ποτέ δεν ξέρεις που θα συναντήσεις το διαμάντι. Άσε που ψάχνοντας έχεις χάσει πολύ από τον αρχικό σου ενθουσιασμό. Αλλά αν σταθεις τελικά τυχερός και το ανακαλύψεις, εκτιμάς ακόμα πιο πολύ την αξία του. Να λοιπόν που ακόμα υπάρχουν τέτοια, έστω και αν είναι καλά κρυμένα μέσα σε ένα παραμύθι.

Αστερόεσσα είπε...

Kαλώστονα τον κούκο και σ' ευχαριστώ!

_____________________

Προς όλους: Πριν με ρωτήσετε τι θέλει να πει η ποιήτρια, σας λέω τούτα: Στο μύθο του Πυγμαλίωνα και της Γαλάτειας το άγαλμα ζωντανεύει. Πολλοί τον πραγματεύτηκαν. Έγινε όπερα από τον Jean-Philippe Rameau, τον Georg Anton Benda και τον Gaetano Donizetti, θεατρικό έργο από τον Jean-Jacques Rousseau και τον Gilbert και από τα διασημότερα -αυτό του Bernard Shaw που θα εμπνεύσει τόσο για κινηματογραφικό έργο στα τέλη της δεκαετίας του '30 όσο και για το γνωστό μιούζικαλ My Fair Lady (Ωραία μου Κυρία). Το "άγαλμα" σε όλες τις περιπτώσεις υπακούει στην επιθυμία του γλύπτη του. Το δημιούργημα πλάθεται.

Σκεφτόμουν χτες το βράδυ, σε συνδυασμό και με κάποια γεγονότα στην προσωπική μου ζωή, μιαν ανατροπή του και κάθησα κι έγραψα αυτό το παραμύθι.
Εδώ δεν έχουμε πλάσιμο, έχουμε ανακάλυψη. Και μάλιστα ανακάλυψη αγάλματος σπασμένου. Αφού λοιπόν έχουμε αγαλματοφιλία, αν υπάρξει και ολοκλήρωση κάτι απ' τα δυο -είτε ο άνθρωπος είτε το άγαλμα - θα υποκύψει στη νομοτέλεια του άλλου. Μπορούμε λοιπόν να το συζητήσουμε πάνω σε αυτή τη βάση.

zero είπε...

Αγαλματοφιλια?
Χμμ... δυσκολο θεμα διαλεξες.
Τι να πω τωρα πανω σε αυτο?
Δεν ξερω και πολλα.

Αστερόεσσα είπε...

Πυγμαλιωνισμός δεν είναι κατ' ανάγκην η αγαλματοφιλία με την έννοια κάποιου συγκεκριμένου ερωτικού φετίχ. Τις περισσότερες φορές έχει ψυχολογικές προεκτάσεις είτε με έλξη της ακινησίας που συμβολίζει ένα άγαλμα είτε με την επιθυμία να πλάσεις τον άλλον σύμφωνα με ένα προκαθορισμένο πρότυπο είτε ακόμη και με τον πόθο της αθανασίας που το άγαλμα αντιπροσωπεύει.

zero είπε...

Αγαπητη μου... τι να πω σημερα στο ποστ σου...
δεν μπορω να σχολιασω, γιατι δεν καταλαβαινω απο αυτα τα θεματα.
Ειμαι και λιγο μπουμπουνας... καταλαβες τωρα.
Την καλησπερα μου.

Αστερόεσσα είπε...

Κι όμως. Πυγμαλιωνισμός είναι συνήθης στη ζωή. Όλοι με κάποιον τρόπο επιχειρούν να αλλάξουν όλους. Και κυρίως το αντικείμενο του πόθου τους χωρίς καν να έχουν κατανοήσει τη φύση του. Και δε μιλώ βέβαια για την εκούσια αλλαγή του κάθε ατόμου στα πλαίσια οποιασδήποτε υπέρβασης ή στην αλληλεπίδρασή του με τους άλλους. Αλλά για άντρες και γυναίκες κοπτοραπτούδες. Το "θα σε αλλάξω και θα σε πλάσω κατά τα πρότυπά μου" είναι από τα συνηθέστερα στερεότυπα που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε Βατερλώ.

zero είπε...

Σε αυτο εχεις απολυτο δικιο.
Το καταλαβα.

zero είπε...

Αμ... καλα το ειπα εγω Βατερλω.
Το εχω δει το ονειρο.

zero είπε...

Αν και να σου πω την αληθεια... αυτο με την ακινησια το καταλαβα... γιατι μου εχει τυχει... να μην κινειται η γυναικα καθολου, μα καθολου λεμε τωρα, με το ζορι δηλαδη, να κανει μια κινηση.
Αυτο το καταλαβα.
Ολα cool.

Αστερόεσσα είπε...

Βρε, το ότι έχω δίκιο το βλέπω κι εγώ, αφής στιγμής δε βλέπω και αντεπιχείρημα προς απόδειξη του εναντίου.
Κάποια άλλη άποψη;

Αστερόεσσα είπε...

Κάποιες γενικές μου θέσεις, που προς Θεού, για να μην παρεξηγηθώ, δεν απευθύνονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα:

Μου αρέσει να παίζεται ωραία μπάλα στα σχόλια. Να γίνεται συζήτηση που πάει την ανάρτηση ένα βήμα πιο πέρα. Ακόμη και στο χιούμορ. Δε σνομπάρω ούτε τις καλημεροκαλησπέρες ούτε τα "μπράβο" ούτε ακόμη και τα "αίσχος!" Μου αρέσουν τα "διαφωνώ διότι...", "η άποψή μου είναι αυτή, γιατί...". Ή "τι εννοείς με αυτό;". Μπορεί και να μην εννοώ τίποτα, μπορεί όμως να εννοώ και πολλά. Να γίνει μια παραγωγή, μια σύνθεση.
Να παίξουμε μπάλα καλή. Όχι πινγκ - πονγκ στην αίθουσα της ενορίας για νεανίες. Το να πάρω δέκα "διαφωνώ" ή άλλες οπτικές και να γίνει μετά κουβέντα είναι για μένα πιο σημαντικό από 100 "συμφωνώ". Αλλιώς δεν προχωράει η ανάρτηση, δεν 'πα να έχει 1800 σχόλια και απαντήσεις. Οπότε μην φοβάστε τη "σύγκρουση" μαζί μου.
Θέση + αντίθεση = σύνθεση. Δημιουργικό πράγμα. Μου αρέσει.
Προσωπικά μόνο σε αναρτήσεις πληροφοριακού χαρακτήρα ή ποίηση ή καθαρά λογοτεχνική ή μουσική παραγωγή δεν έχω να πω κατ' ανάγκην κάτι. Γιατί ή θα με συγκινήσει πολύ για να βρω καλά και σώνει κάτι για να πω, ή δε θα μου αρέσει ή θα με αφήσει παντελώς αδιάφορη, οπότε περιττεύει και να το σχολιάσω.
Είμαι λιγουλάκι δύσκολη. Γεροστριμμένη και παράξενη. Αλλά μου αρέσει η καλή μπάλα στην κουβέντα. lol

Ανώνυμος είπε...

Το ν αγαπάς κάποιον και να τον δέχεσαι όπως είναι, χωρίς παράλληλα να επιθυμείς διακαώς να τον αλλάξεις και να τον φέρεις στα μέτρα σου, είναι το ζητούμενο στη ζωή του καθενός όταν βρίσκεται στη θέση αυτού που δεν θέλει ν΄αλλάξει.
Στη θέση του ν΄ αλλάξω τον άλλο βάση των δικών μου προτύπων, έχουμε βρεθεί όλοι. Ίσως σε νεότερες ηλικίες, αλλά δεν το αποφύγαμε. Η αγάπη μέσα από τον προσωπικό εγωισμό είναι αυτό που σκοτώνει την αυθεντικότητα και την μοναδικότητα του καθενός μας.
Χάρηκα που σε βρήκα και θα τα λέμε σίγουρα από δω και μετά.
Την καληνύχτα μου!

Αστερόεσσα είπε...

Kαλωσόρισες, zanzibar! ☺
Και κρατώ όλα όσα είπες ως αλήθειες.
Προσθέτω έναν ακόμη παράγοντα, για να το κάνουμε λιγουλάκι πιο σύνθετο: Ο άνθρωπος εξελίσσεται ως άτομο, παράλληλα μέσα σε μία σχέση εξελίσσεται και η σχέση. Επιθυμίες μεταβάλλονται, γνώσεις αυξάνουν, ως αρχές και σύσταση παραμένεις μεν ο ίδιος/ίδια, αλλά έχεις πάει ένα βήμα πιο πέρα. Αν ο άλλος "αγαλματοποιηθεί" μένοντας στάσιμος σε μια σχεδόν νεκροφιλικής υφής ακαμψία, τοξικοποιείται και η όποια σχέση και δεν περπατά. Δικαιούσαι να παίξεις τότε ρόλο Πυγμαλίωνα;

Αστερόεσσα είπε...

Mια πανέμορφη παραλλαγή του μύθου του Πυγμαλίωνα βρίσκει κανείς στο ελληνικό λαϊκό παραμύθι O Σιμιγδαλένιος.
To συνιστώ ανεπιφύλακτα. Η κόρη ενός βασιλιά, που δεν αρέσκεται στους άντρες που της προτείνουν για συζύγους, φτιάχνει μια μέρα τον άντρα των ονείρων της από σιμιγδάλι, μύγδαλα και ζάχαρη και τον ζωντανεύει. Θα χωρίσουν κάποια στιγμή, αλλά θα σμίξουν και πάλι.
Συν μία παράμετρος για προβληματισμό (γιατί μέσα στην ανωμαλία μου αρέσκομαι στα δύσκολα). Μιας και τέλειος ή τέλεια δεν υπάρχει, τον/τη ζυμώνεις στο καζάνι με τα φίλτρα. Εφικτό; Ή ματαιοπονία;

b|a|s|n\i/a είπε...

πολλοί άνθρωποι αυτό που δεν κατανοούν το σπάνε. σε ένα ή και σε χίλια κομμάτια

Αστερόεσσα είπε...

Aληθές, b|a|s|n\i/a.
Aυτό είχα και στο νου μου, όταν έγραφα το παραμύθι.

Μια από τις πιο γελοίες ατάκες που έμειναν στην ιστορία ήταν αυτή με το Μεγαλέξανδρο και το Γόρδιο Δεσμό: "ό,τι δε λύνεται, κόβεται", είπε ο ηλίθιος και όλοι εθαύμασαν τη σοφία του. Ποια σοφία;;; Επειδή εντυπωσίασε μ' ένα φτηνό φραστικό πυροτέχνημα κάποιους αφελείς; Αν δέθηκε, τότε και λυνόταν.

Myrto είπε...

Όταν ο έρωτας
οδηγεί σε χάσιμο
προσωπικότητας
τότε γινεται
πέτρινος...

Ενας απο τους
δύο έχασε
την υπόστασή του..

(ευγε πολυ καλό παραμύθι..
μου αρεσει πως συνδυάζει
μαγεία και θρησκεία..
και βέβαια αναποφευκτα
το πως η δεισιδαιμονία
καταστρέφει ότι δεν κατανοεί)

Νικόλας Παπανικολόπουλος είπε...

Μου άρεσε πολύ η ιστορία σου! Δεν έχει σημασία αν υπάρχει το τέλειο, δεν έχει νόημα να ψάχνεις το τέλειο.. Μόνο τέλειος θάνατος υπάρχει, κι αυτό για τα μάτια των άλλων... Κατά πως τους βολεύει.. Ίσως η πιο μεγάλη ευτυχία, είναι όταν σπας σε χίλια κομμάτια.. Ίσως, γιατί ποτέ κανείς δεν θα βρεθεί να μας το πει. Μα ίσως κι ο πιο μεγάλος πόνος είναι.. Το μόνο βέβαιο, πως η απραξία φθείρει και γεννά ανυπαρξία... Οι πιο ανόητες επιδιώξεις μας, ίσως κι οι πιο πολύτιμες. Άλλωστε ο δρόμος έχει την αξία κι όχι η Ιθάκη, κι αν φτάσουμε ποτέ.. Ένα από τα αγαπημένα μου συνθήματα του Γαλλικού Μάη, ήταν αυτό: " είμαστε ρεαλιστές, ζητάμε το αδύνατο.."
Καλή εβδομάδα!

Αστερόεσσα είπε...

Kαλώστηνα τη Mύριαμ!

Κάτσε να το σκεφτούμε: Όταν ο έρωτας οδηγεί σε χάσιμο προσωπικότητας τότε γίνεται
πέτρινος.


Αλήθεια είναι. Κυρίως σε πραγματιστικό επίπεδο. Άνθρωπος + άνθρωπος = άνθρωπος, γάτα + γάτα = γάτα, αλλά άλογο + γάιδαρος = μουλάρι και στη μυθολογία άνθρωπος + άλογο = Κένταυρος.

Αν το προεκτείνουμε αυτό στο παραμύθι, από την ένωση βοσκόπουλου και μαρμαρωμένης τι θα μας προέκυπτε; Πιθανότητες:
Άνθρωπος + πέτρα = άνθρωπος
Άνθρωπος + πέτρα = πέτρα
Άνθρωπος + πέτρα = "ανθρωποπέτρα" ή "πετράνθρωπος" (x 2)

Άνδρας + γυναίκα;;;
...
Ο Ανδρόγυνως (και όχι το ανδρόγυνο)... ίσως;

Όταν ο έρωτας οδηγεί σε χάσιμο της προσωπικότητας, τότε δεν έχουμε έρωτα. Έχουμε έλξη από ένα βαμπίρ. Το βαμπίρ ή θα σε σκοτώσει ή θα σε μετατρέψει σε όμοιό του. Άρα ένα "βαμπίρ" και σε μεταφορικό επίπεδο, θα επιδείξει τάσεις Πυγμαλιωνισμού, ακόμη και για να καλύψει τη μοναξιά του τις νύχτες, αν απ' την αρχή δε σε σκοτώσει "ως ανάξιο" να γίνεις ένας του είδους του.

Αστερόεσσα είπε...

@ Ανεμοσκορπίσματα, με έστειλες!!!
Είμαστε ρεαλιστές, ζητάμε το αδύνατο!!!
To είχα τελείως ξεχάσει! Να 'σαι καλά! Πολύ καλή σου εβδομάδα!